Sylvia de Graaf, 6 september 2019
Inleiding
In mijn artikel “Waarom zwarte Russen soms trillen” voor het Jaarboek 2017/2018 van de Nederlandse Knaagdierenfokkers Vereniging schreef ik dat bij zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russen soms een defect voorkomt waarbij ze op iets oudere leeftijd gaan trillen, vergelijkbaar met Parkinson. Ik eindigde met de vermelding dat trillende hamsters in mijn Meldpunt op de Hamsterforums kunnen worden gemeld. Dit artikel bevat mijn conclusie na bestudering van de gemelde hamsters met Parkinson en het door mij opgestelde Stamboomoverzicht Parkinson (SBO).
Het trillen zoals het voorkomt bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster is door dierenarts(-specialisten) benoemd als Parkinson. Ik noem het defect derhalve “Parkinson”. “Zwart” moet worden gelezen als ”zwart en zwart gerelateerde kleuren”, te weten zwart merle, russisch blauw, dove, lilac en alle andere kleuren waar de zwarte mutatie voor benodigd is.
Nori, zwart, Parkinson met 12 maanden – haar zus, moeder, tante, nichtje en een broer van haar overgrootmoeder zijn gemeld met Parkinson, zie foto met markering Parkinson op stamboom
Werkwijze
Ik heb ruim een jaar geleden een “Meldpunt dwerghamster met Parkinson (Trillen)” op beide Hamsterforums aangemaakt om informatie over het defect Parkinson te verzamelen. Ik heb van de bij mij gemelde trillende zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamsters een uitgebreid dossier aangelegd. Ik heb de baasjes een door mij opgestelde vragenlijst in laten vullen en om een video van het trillen gevraagd. Ik heb de antwoorden met de baasjes besproken en bij twijfel aan Parkinson met aanvullende vragen gecontroleerd of de hamster daadwerkelijk Parkinson heeft of dat het trillen een andere oorzaak zou kunnen hebben.
Ik heb om zo veel mogelijk aanvullende informatie en video’s gevraagd. Ik heb de baasjes verzocht mij van het verloop van de Parkinson bij hun hamster op de hoogte te houden en verzocht mij van consulten en diagnoses van dierenarts(-specialisten) op de hoogte te houden. De meeste baasjes hebben dit gedaan.
De ingevulde vragenlijst van de hamsters met Parkinson heb ik, zo mogelijk vergezeld van een video, in mijn Meldpunt Parkinson op de Hamsterforums opgenomen. Ik heb de hamsters met een stamboom in mijn stamboomoverzicht Parkinson (SBO) opgenomen om meer inzicht te krijgen in de erfelijkheid van het defect. Ik heb de belangrijkste informatie met Martin Braak (Dwerghamster.nl) gedeeld en ik heb van hem een aantal stambomen van zijn eigen hamsters met Parkinson gekregen om op te nemen in mijn SBO.
Ik heb al met al 41 zwarte hamsters met Parkinson in mijn Meldpunt opgenomen. Van deze 41 hamsters waren 24 zwart, 7 zwart merle, 6 russisch blauw, 3 dove en 1 lilac. Een aantal dieren had een golvende vacht. De 8 dieren van Martin Braak heb ik alleen opgenomen in mijn SBO en niet in het Meldpunt Parkinson.
Ik heb zelf een russisch blauwe golvende vacht dwerghamster genaamd Bubba gehad, die met 10 maanden Parkinson kreeg. Ik heb derhalve zelf ervaring met Parkinson bij een zwart gerelateerde Russische dwerghamster opgedaan en het gehele proces van verslechtering met eigen ogen kunnen aanschouwen.
Parkinson – ziektebeeld en diagnose dierenarts-specialist
Bij Parkinson bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster is sprake van een chronisch progressief ziekteverloop. Het begint met licht trillen. Het trillen is in eerste instantie heel subtiel. Maar, nadat de hamster begint te trillen, wordt het trillen over verloop van een aantal maanden steeds erger en erger. Het trillen is continue aanwezig, behalve in hun slaap. Bij extra prikkels, zoals lopen op een glad oppervlak of vastgehouden worden door koude handen of een stressvolle situatie, neemt het trillen toe. Ze hebben een raar houterig loopje en verliezen steeds verder de controle over de achterpoten. Op een gegeven moment wordt het trillen, de problemen met de motoriek en het verlies van controle over de achterhand zo erg, dat ze steeds vaker omvallen en op een gegeven moment kunnen ze niet meer overeind komen. Sommige dieren vallen erg af.
Een dierenarts-specialist heeft bij lichamelijk onderzoek van een hamster met Parkinson een reactietest gedaan. Hieruit bleek dat de hamster voldoende alert was maar dat er sprake was van een vertraagde prikkelverwerking, met name in de achterpoten. Het doorgeven van de signalen vanuit de hersenen naar de spieren was blijkbaar dermate gestoord dat de signalen niet correct aankwamen in het lichaam. Hierdoor maakte de hamster de ongecontroleerde en verkrampte bewegingen. Bij extra prikkeling was de spiertonus in de achterpoten hoog waardoor ze erg verkrampten. De pijnprikkelverwerking bleek normaal. De diagnose van deze dierenarts-specialist was dat er sprake is van een neurologisch probleem, vergelijkbaar met de ziekte van Parkinson bij de mens.
Het defect Parkinson is gekoppeld aan de mutatie zwart en komt tot uiting bij zwarte en zwart gerelateerde kleuren – maar: een drager zwart kan het defect doorgeven!
Waarschijnlijk kwam Parkinson al vanaf het begin bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster voor. Het trillen is namelijk al in de jaren 2008, bij de eerste generatie zwart, geconstateerd. In die tijd werd het trillen kennelijk pas op zeer oude leeftijd geconstateerd en werd het gezien als een ouderdomskwaal. Tegenwoordig krijgen de dieren ook op veel jongere leeftijd Parkinson.
Op basis van de meldingen en het feit dat Parkinson niet bij een andere kleur dan zwart en ook niet bij een drager zwart is gemeld, is inmiddels duidelijk geworden dat dit defect gekoppeld is aan de mutatie zwart. Parkinson heeft kennelijk de kleur zwart nodig om zich te uiten. Derhalve lijkt het er op dat alleen zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamsters Parkinson kunnen krijgen.
Duidelijk is geworden dat een wildkleur drager zwart zelf geen Parkinson zal krijgen. Echter, een drager zwart kan het defect wel doorgeven en zodra er uit wildkleur drager zwart ouders een zwart of zwart gerelateerde kleur jong wordt geboren kan dit zwart of zwart gerelateerde kleur jong weer Parkinson krijgen.
Bubba, russisch blauw golvende vacht, Parkinson met 10 maanden – ouders blauw wildkleur drager zwart x merle wildkleur drager zwart
De kleur zwart, een kleurmutatie in een hybride lijn dwerghamsters, met het defect Parkinson
De eerste zwarte dieren zijn per toeval op Marktplaats ontdekt. Het is niet duidelijk hoe de kleur zwart bij de Russische dwerghamster destijds tot stand is gekomen. Duidelijk is dat zwart een mutatie is die in een hybride lijn van dwerghamsters is ontstaan. In dit eerste nest van Marktplaats waar de kleur zwart in voorkwam, zat namelijk ook een vies bruin dier. “Hybride” wil zeggen, dat er ooit een kruising tussen een Russische dwerghamster met een Campbelli dwerghamster is gedaan. Uit DNA onderzoeken is gebleken dat de Russische dwerghamster en Campbelli dwerghamster geen ondersoorten, maar verschillende soorten zijn. Het maakt derhalve niet uit hoeveel generaties geleden deze kruising heeft plaatsgevonden. Al het nageslacht van een hybride dwerghamster zal als hybride worden blijven beschouwd.
Hoge inteelt bij fokken van de kleur zwart – Parkinson en Anticipatie
De kleur zwart kan alleen worden gefokt als beide ouderdieren zwart dragen en omdat de nieuwe kleur zwart zeer gewild was is zwart vanaf het begin met hoge inteelt gefokt. Bij bepaalde genetische aandoeningen van het zenuwstelsel, ook bij Parkinson, komt het fenomeen anticipatie voor. Dit houdt in dat de verschijnselen en symptomen van de aandoening ernstiger worden en op een eerdere leeftijd verschijnen naarmate de aandoening van generatie op generatie wordt overgedragen. Waarschijnlijk heeft de hoge inteelt bij het fokken van zwart ertoe geleid dat Parkinson bij de zwarte hamster zich steeds vaker, in ernstiger mate en ook op jongere leeftijd is gaan uiten.
Variatie in tijdstip van ontstaan Parkinson
Er zit bij de gemelde dieren een groot verschil tussen het moment van ontstaan van Parkinson. Het is zowel gemeld bij zeer jonge dieren als bij oudere dieren.
Ik heb in totaal 5 trillende jongen beneden 8 weken oud gemeld gekregen. Deze jongen heb ik voorzichtigheidshalve niet in het Meldpunt opgenomen. Van 3 jongen is geen of niet voldoende informatie bekend omtrent afkomst. Van 2 jongen was een stamboom bekend en deze beide jongen heb ik in mijn SBO opgenomen. Van deze beide jongen zijn 5 familieleden gemeld die ook Parkinson kregen. Dit betrof bij het ene jong de moeder, zus van moeder, oma ene kant en oma andere kant en een verwant dier hoger in de stamboom (zie hieronder, stamboom met markering Parkinson bij de betreffende dieren). Dit betrof bij het andere jong de moeder, de oma, aan de andere kant beide overgrootouders en een verwant dier hoger in de stamboom. Bij deze 2 jongen is het verwante dier hoger in de stamboom dezelfde hamster.
Ik heb 4 hamsters gemeld gekregen die rond een leeftijd van 4 tot 6 maanden Parkinson kregen. Van 2 hamsters is geen verdere informatie bekend omtrent afkomst. Van hamster 3 kreeg zowel de vader als de overgrootmoeder Parkinson en aan de andere kant waren een koppel overgrootouders veroorzakers van Parkinson. Hamster 4 is de hamster die hierboven is genoemd als zijnde het dier waar later 5 verwante hamsters met Parkinson zijn gemeld.
Veel dieren zijn gemeld met een leeftijd tussen de 10 tot 13 maanden waarop ze Parkinson kregen. Een aantal dieren zijn gemeld die het defect op latere leeftijd kregen.
Zoals hierboven gesteld is het waarschijnlijk dat bij het vroege beginstadium van Parkinson bij de gemelde jonge dieren het van generatie op generatie overerven van het defect (anticipatie) een rol heeft gespeeld. Zeker als je ziet hoe vaak zwart op de stambomen voorkomt en daarbij bedenkt dat tegenwoordig nog steeds alle zwarte dieren familie van elkaar zijn.
grafische weergave – gemelde dieren met Parkinson op stamboom
Mogelijke invloed van Penetrantie en Variabele Expressie
De vraag was wat de oorzaak zou kunnen zijn waarom sommige hamsters geen Parkinson krijgen en wat de oorzaak zou kunnen zijn dat er zo’n variatie is in aanvangsleeftijd en verschijnselen. Naast de hierboven genoemde anticipatie zijn verminderde penetrantie en variabele expressie factoren die de effecten van bepaalde genetische veranderingen kunnen beïnvloeden. Het zou kunnen dat ook deze fenomenen een rol hebben gespeeld in de variabiliteit.
Verminderde penetrantie houdt in dat niet alle individuen die de mutatie erven de aandoening krijgen. Uit een onderzoek naar Parkinson met de α-synuclein A53T Mouse is gebleken dat penetrantie bij deze muis een rol speelt en 10% van deze muizen bepaalde symptomen van Parkinson niet zullen krijgen
Variabele expressie verwijst naar variabele ernst van ziektesymptomen of variabele leeftijd van aanvang die kunnen voorkomen bij verschillende individuen met dezelfde genetische aandoening, ook binnen dezelfde familie.
Zowel verminderde penetrantie als variabele expressie worden waarschijnlijk veroorzaakt door een combinatie van genetische, omgevings- en levensstijlfactoren, waarvan de meeste niet zijn geïdentificeerd.
Parkinson zwarte Russische dwerghamster – mogelijkheid X-gebonden dominante overerving
Na bestudering van het SBO en het patroon wat ik constateer bij de bij mij gemelde hamsters met Parkinson sluit ik niet uit dat Parkinson bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster een dominante aandoening is die gebonden is aan het X-chromosoom. Dus, dat het een X-gebonden (geslachtsgebonden) dominante overerving betreft. Dit zou kunnen verklaren waarom sommige hamsters geen Parkinson hebben gekregen.
Bij een X-gebonden dominante aandoening zit er een mutatie op het X-chromosoom. De nakomeling die deze mutatie erft, erft de aandoening. Mannen hebben 1 X-chromosoom en 1 Y-chromosoom (XY). Vrouwen hebben 2 X-chromosomen (XX). Het ligt er derhalve aan of de vader of de moeder de mutatie heeft of de nakomeling de aandoening erft.
Heeft de moeder (XX) de mutatie, dan kan ze óf een X-chromosoom met de mutatie óf het gezonde X-chromosoom doorgeven. De kans is dus 50% dat haar zoons of dochters de aandoening van haar krijgen en 50% kans dat ze de aandoening niet van haar krijgen. Voor een vader (XY) met de mutatie is dit anders. Hij geeft de mutatie altijd door aan zijn dochters, want zij krijgen altijd zijn X-chromosoom. Zonen erven het Y-chromosoom van hun vader, zij kunnen daardoor de aandoening niet van hun vader krijgen.
Parkinson – afsterven van zenuwcellen door ophoping van alpha-synucleïne eiwit in de hersenen
De ziekte van Parkinson is een aandoening waarbij zenuwcellen, die zorgen voor het ontvangen en verzenden van zenuwprikkels, versneld afsterven in een bepaald hersengebied (de substantia nigra, oftewel de zwarte kern). Deze zenuwcellen (neuronen) produceren de chemische stof dopamine. Wanneer een bepaald percentage neuronen is afgestorven, ontstaan klachten en symptomen vanwege een tekort aan dopamine.
Het is kenmerkend voor de ziekte van Parkinson dat in de hersenen opeenhopingen van samengeklonterd alpha-synucleïne eiwit – ook wel Lewy bodies – worden aangetroffen. Het samenklonteren van het eiwit speelt duidelijk een rol bij het afsterven van zenuwcellen in de hersenen.
Het verband tussen vachtkleur en gedrag – dopamine beinvloedt de pigmentproduktie
Zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamsters vertonen meestal een nerveuzer gedrag.
Het verband tussen vachtkleur en gedrag komt voort uit een relatie tussen pigmentproductie, hormonen en de chemische processen in zenuwstelsels (neurochemie). Het is niet zo dat de vachtkleur een verschil in gedrag veroorzaakt, maar het komt doordat bepaalde fysiologische processen ten grondslag liggen aan aspecten van zowel vachtkleur als gedrag.
Met name de hormonen en neurotransmitters die betrokken zijn bij de stressrespons en ander gedrag zijn nauw verbonden met de pigmentproductie. De neurotransmitter dopamine en de hormonen noradrenaline en adrenaline, die bij de stressrespons betrokken zijn, hebben dezelfde biochemische voorloper als de melanine pigmenten. Bovendien beïnvloedt dopamine rechtstreeks de pigmentproductie door binding aan de pigmentproducerende cellen. Dopamine beïnvloedt indirect de pigmentproductie door het remmen van het melanocyt-stimulerend hormoon (MSH, oftewel melanotropine), dat verantwoordelijk is voor het stimuleren van pigmentcellen om pigment te produceren.
Bij de ziekte van Parkinson ontstaat in de hersenen een tekort aan de neurotransmitter dopamine. Gezien de verwevenheid tussen de neurotransmitter dopamine en de pigmentproduktie zal hier waarschijnlijk de oorzaak van de ziekte van Parkinson bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster moeten worden gezocht.
Kleurmutaties kunnen gepaard gaan met schadelijke afwijkingen
Marcel van der Heyden heeft in zijn artikel de biologie van haarkleur en tekening van knaagdieren beschreven hoe complex de vorming van de vachtkleur is. Tijdens de vroege embryonale ontwikkeling ontstaat de neurale buis, die later zal uitgroeien tot het centrale zenuwstelsel. Aan weerszijden van deze neurale buis ontwikkelt zich een groep cellen die neurale lijstcellen worden genoemd.
Alle melanocyten worden uit neurale lijstcellen gevormd. Een melanocyt is een gespecialiseerde cel die door zijn vorming van melanine, pigment, de uiteindelijke haarkleur bepaalt. In deze pigmentvormende melanocyten, worden melanosomen,speciale blaasjes, gevormd die het uiteindelijke eu- en pheo-melanine produceren. In dit proces vindt aanmaak van zeer veel celeiwitten en het transport hiervan plaats in allerlei typen blaasjes.
De pigmenten worden vervolgens naar het uiteinde van de melanocyt getransporteerd waar ze worden overgedragen aan de haarvormende keratinocyt.
Tijdens al deze stappen zijn verschillende genen actief, die alle hun eigen invloed hebben tijdens de verschillende fasen van de haarkleurvorming. Veel van deze genen zijn tevens nodig tijdens allerlei andere processen in verschillende organen en weefsels. Deze genen zullen derhalve niet alleen bijdragen aan de vorming van haarkleur maar hebben ook andere functies in de cel, waardoor bepaalde kleurmutaties gepaard kunnen gaan met andere, meer schadelijke, afwijkingen.
De mutatie zwart – tandproblemen en andere defecten
Behalve Parkinson komen er meer defecten bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster voor. Ook tandproblemen zijn al in het begin bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster geconstateerd. Waarschijnlijk heeft ook bij het ontstaan van de tandproblemen het feit dat de kleur zwart vanaf het begin met veel inteelt wordt gefokt een rol gespeeld.
In 2014 heb ik een onderzoek gestart naar een bepaald type tandproblemen die veelvuldig voorkwamen. Ik heb een Meldpunt Tandproblemen op beide Hamsterforums aangemaakt om informatie over de desbetreffende tandproblemen te verzamelen. Ik heb de hamsters met een stamboom in mijn stamboomoverzicht Tandproblemen (SBO-T) opgenomen om meer inzicht te krijgen in de erfelijkheid van deze tandproblemen. Bij bestudering van het SBO Tandproblemen bleek dat veel dieren met tandproblemen zwart waren, danwel zwarte gerelateerde voorouders hadden, derhalve waarschijnlijk drager zwart waren.
Tijdens het onderzoek naar de Erfelijke Tandproblemen werd duidelijk dat dit tandprobleem dominant vererft. De Erfelijke Tandproblemen kwamen derhalve ook voor bij wildkleur drager zwart. Ik had zelf 2 broers met Erfelijke Tandproblemen, wildkleur drager zwart Remy en russisch blauwe golvende vacht Bubba. Van Remy zijn onder narcose zijn tanden door een dierenarts-specialist onderzocht. Deze specialist heeft na dit onderzoek geconstateerd dat het overduidelijk en zonder twijfel is dat bij deze tandproblemen sprake is van een DNA probleem. Het zou wellicht om de erfelijke aandoening Amelogenesis Imperfecta, een genetische ontwikkelingsstoornis van het tandglazuur, kunnen gaan.
Na opstellen en bestudering van het SBO Tandproblemen is een lijst fokdieren opgesteld die het defect dragen en dankzij de bereidwilligheid van betrokken fokkers is het gelukt om dit tandprobleem tot een halt te roepen. Maar incidenteel wordt een zelfde tandprobleem gemeld. Zo is onlangs een mandarijn drager zwart gemeld met tandproblemen waar de ondertanden op een leeftijd van 13 maanden zo goed als verdwenen bleken te zijn en niet meer teruggroeien. Ook haar zwarte broer is behalve voor Parkinson met 12 maanden ook met tandproblemen op een leeftijd van 12 maanden gemeld. Duidelijk is overigens dat Parkinson en tandproblemen los staande defecten zijn. Er zijn slechts een aantal dieren gemeld die zowel Parkinson als tandproblemen hadden.
Mango, mandarijn drager zwart – Tandproblemen met 13 maanden, ondertandjes zijn grotendeels verdwenen en zijn gestopt te groeien, boventandjes groeien als gevolg daarvan door
Ook olifantstandjes lijken bij de kleur zwart vaker voor te komen. Bij een aantal dieren is door de dierenarts te los staande tandjes in de onderkaak geconstateerd. Waarschijnlijk verandert de stand van de tanden hierdoor geleidelijk aan, wat tot malocclusie dan wel olifantstandjes zal leiden.
Tandproblemen is iets waar op gelet moet blijven worden. Een dominant erfelijk tandprobleem kan zich zeer snel verspreiden. Maar ook op zichzelf staande tandproblemen kunnen voor het getroffen dier ernstige gevolgen hebben. Tanden moeten daarom regelmatig worden gecontroleerd, het zou een vast onderdeel moeten zijn bij de verzorging. Als een dier lijkt af te vallen of minder goed te eten moeten tanden direkt worden gecontroleerd. Tandproblemen kunnen snel escaleren en tot ernstige schade en bij ingroeien in het gehemelte zelfs tot de dood leiden.
Andere defecten die voorkomen bij zwart zijn wijd staande achterpoten waardoor ze onhandiger zijn en vaak niet goed in een molen kunnen lopen, afvallen wat op eerdere leeftijd dan bij zuivere kleuren wordt gezien, ook blijkt dat een zwarte hamster minder oud wordt gemiddeld gezien.
De invloed van fokken met wildkleur drager zwart op het ontstaan en uiten van Parkinson
De vraag was of het fokken van zwart via wildkleur drager zwart dit ziektebeeld kan terugdringen dan wel vertragen. Duidelijk is geworden dat ook zwarte hamsters uit een wildkleur koppel drager zwart, alsook zwarte hamsters uit een koppel zwart x wildkleur drager zwart op jonge leeftijd Parkinson kunnen krijgen.
Vladimir, zwart, Parkinson met 11 maanden – ouders wildkleur drager zwart x wildkleur Merle drager zwart – de zwarte zus van Vladimir kreeg een jong met Parkinson
Dominant of Recessief
Of het defect Parkinson dominant of recessief vererft staat nog niet vast. Om tot een duidelijke conclusie te komen is meer informatie nodig. Het zou kunnen dat het defect samenhangt met de kleur zwart en recessief is en zich door de hoge inteelt zo heeft kunnen verspreiden. Alle zwarte Russische dwerghamsters stammen immers van elkaar af. Bij veel inteelt is de kans op het mogelijk samenkomen van dragers van recessieve eigenschappen hoger.
Het defect zou dominant kunnen zijn, waarbij er sprake is van variatie waar het dier het defect wel erft maar het defect in dat geval niet of slechts in beperkte mate tot uiting komt (=penetrantie). Wat hiervoor pleit is het feit dat het defect onafhankelijk bij diverse fokkers in meerdere generaties is geconstateerd en het defect van generatie op generatie lijkt mee te liften.
Zoals hierboven vermeld, sluit ik na bestudering van het SBO en het patroon wat ik bij de gemelde hamsters met Parkinson constateer niet uit dat Parkinson bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster een dominante aandoening is die gebonden is aan het X-chromosoom. Dus, dat het een X-gebonden (geslachtsgebonden) dominante overerving betreft. Wat hiervoor pleit is dat ik in de stambomen die ik tot mijn beschikking heb geen enkele overerving van de aandoening van vader op zoon heb gezien, dat in lijnen waar meer dieren zijn gemeld met name vrouwen de aandoening hebben gekregen. Wat hier tegen pleit is de relatie tussen de neurotransmitter dopamine en de pigmentproduktie. Dit wijst meer op een defect wat puur met de mutatie zwart samenhangt. Dus een defect wat op hetzelfde chromosoom als zwart ligt.
Hoe verder fokken met zwart
De vraag was hoe nu verder te fokken met zwart. Feit is dat bij zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamsters het defect Parkinson voorkomt. Er is op dit moment nog geen duidelijkheid of het defect Parkinson uit te fokken is of niet. Wil je gezond fokken, fok dan geen zwart. Genen muteren en ieder wezen heeft veranderingen in genen die als normale variaties worden beschouwd. Echter, in dit geval heeft de kleurmutatie zwart tevens de erfelijke aandoening Parkinson veroorzaakt.
Hoeveel dieren procentueel gezien Parkinson hebben gekregen, daar heb ik geen zicht op. Ik ben afhankelijk van de bekendheid van mensen met mijn Meldpunt Parkinson om meldingen te krijgen. Duidelijk is echter dat Parkinson onder de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster zeer wijd is verspreid, zie overzichtskaart Trillen Dwerghamsters
afbeelding – overzichtskaart Trillen (Parkinson) Dwerghamsters
De gemelde dieren kwamen uit het hele land, ze waren afkomstig van diverse fokkers en dierenwinkels. Het defect lijkt derhalve bij verschillende, zo niet de meeste, fokkers aanwezig te zijn. Het defect lijkt zeer dominant te vererven en lift meerdere generaties mee. Bedenk hierbij dat ook dragers zwart het defect kunnen doorgeven. Onderschat het defect derhalve niet. Het kan zich snel verspreiden.
Duidelijk is dat het defect Parkinson samenhangt met de mutatie zwart. Blijven fokken van zwart x zwart zorgt voor geen enkele verbetering, maar zorgt slechts voor verdere verspreiding van het defect. Dit blijkt uit het feit dat er meer trillende zwarte hamsters zijn gemeld uit ouders die beiden zwart zijn. Maar feit is dat ook uit ouders zwart x wildkleur drager zwart veel dieren zijn gemeld.
Wil je fokken met zwart, fok dan verantwoord! Laat zwarte mannen oud worden en zet ze pas in bij de fok als ze zich op oudere leeftijd hebben bewezen door nog geen Parkinson te hebben. Zorg voor nieuw bloed en kruis zwart geregeld terug met een wildkleur die geen zwart in de achtergrond heeft. Houd de dieren apart van andere lijnen, zodat aanwezige defecten niet in gezonde lijnen kunnen worden overgebracht. Houd ouderdieren aan om te kijken of ze gezond blijven of dat ze de aandoening Parkinson krijgen.
Wil je fokken met zwart, fok dan verantwoord! Bedenk dat Parkinson bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren Russische dwerghamster een defect is. Bedenk dat in de Wet dieren is vastgelegd een verbod op het fokken van dieren die beschikken over een bepaalde aandoening die de gezondheid of het welzijn van het dier of de nakomelingen van het dier kan aantasten. Bedenk dat in het Besluit houders van dieren is vastgelegd dat in ieder geval bij het fokken voor zover mogelijk moet worden voorkomen dat ernstige erfelijke afwijkingen en ziekten worden doorgegeven aan of kunnen ontstaan bij nakomelingen. Onverantwoord fokken met zwart en zonder nadenken verspreiden van het defect Parkinson is derhalve naar de letter van de wet verboden.
Meldpunt: dwerghamster met Parkinson (Trillen)
Ik wil iedereen bedanken voor hun medewerking aan het helpen verzamelen van informatie voor dit onderzoek. Baasjes met een dwerghamster met Parkinson kunnen deze blijven melden in mijn Meldpunt Parkinson op een van de Hamsterforums. Als een baasje hulp nodig heeft ben ik zeker bereid om te helpen.
Copyright 2019 Sylvia de Graaf
Bronnen:
(1)Sylvia de Graaf – Jaarboek NKV 2017/2018, Waarom zwarte russen soms trillen, p 6-8
(2)Hamsterforum – Meldpunt: dwerghamster met Parkinson (Trillen)
(3)HammieHamsterforum – Meldpunt: dwerghamster met Parkinson (Trillen)
(4) L. Van Hoosier, Jr., G. L. Van Hoosier, Charles W. McPherson – Laboratory Hamsters (boek), 1987
(5)Genetic anticipation in Parkinson’s disease, H. Payami, S. Bernard, K. Larsen, J. Kaye, J. Nutt, Neurology Jan 1995, 45 (1) 135-38; DOI:10.1212/ WNL.45.1.135
(6) UZ Brussel, Centrum Medische Genetica – Penetrantie, Variable Expressie
(7) Katrina L. Paumier – Behavioral Characterization of A53T Mice Reveals Early and Late Stage Deficits Related to Parkinson’s Disease, August 1, 2013, org/10.1371/journal.pone.0070274
(8) Erfelijkheid.nl
(9)Stichting Parkinsonfonds – Onderzoek: het eiwit Alpha-Synucleïne en de ziekte van Parkinson, 2019
(10)Ratbehavior – Coat Color Mutations
(11) dr Marcel van der Heyden – De biologie van haarkleur en tekening in knaagdieren, NKV 2014
(12)Hamsterforum – Meldpunt: dwerghamster met Tandproblemen
(13)HammieHamsterforum – Meldpunt: dwerghamster met Tandproblemen
(14) Estella Böhmer – Dentistry in Rabbits and Rodents (boek), 2015
(15)Martin Braak, dwerghamster.nl – Tandproblemen – Geconstateerd bij de Russische dwerghamster
(16) Marika Stoevelaar, de Russische Dwerghamster –Trillen Dwerghamster, kaart
(17)Wet Dieren
(18)Besluit houders van dieren
Laden ...